«سراج24»-محمد بابایی نساز: پس از اینکه در اواسط هفته گذشته (دوشنبه 4 آذر) دادگاهی در ایالت میسوری آمریکا از تبرئه دارن ویلسون افسر پلیس خبر داد، هزاران نفر از مردم به خیابانهای شهر فرگوسن آمده و علیه این حکم اعتراض کردند. این افسر پلیس اواخر ماه مرداد سال جاری مایکل براون، نوجوان سیاهپوست آمریکایی را در حالی که غیرمسلح بود در شهر فرگوسن، به ضرب گلوله از پای درآورد که در پی آن شهر مختلف آمریکا به مدت چندین روز شاهد تظاهرات و خشونت بود.
خشمی که سرتاسر آمریکا را فراگرفت
مقامات آمریکایی پیش بینی کرده بودند که تبرئه ویلسون منجر به تظاهرات خواهد شد. به گزارش بی بی سی، در پی تبرئه یک مامور پلیس از قتل مایکل براون جوان سیاهپوست در میسوری آمریکا، فرماندار این ایالت بیش از ۲ هزار نیروی گارد ملی را برای کمک به فرونشاندن شورش های احتمالی در شهر فرگوسن در حال آمادهباش در آورده است. باوجود این، تظاهرات گسترده ای در فرگوسن و سایر شهرهای آمریکا صورت گرفت و توجه رسانه ها و واکنش سایر کشورها را به همراه داشت. جان بلمار، رئیس پلیس سنتلوییس در حومه فرگوسن گفت این منطقه شاهد خشنترین اعتراضها از زمان تیراندازی به مایکل براون در ماه اوت، حدود سه ماه پیش بوده است. بر اساس این گزارش ها، شدت اعتراضات در شهر فرگوسن بهحدی بود که گارد ملی برای مقابله با تظاهرکنندگان در این شهر مستقر شد و در طول دو روز تظاهرات گسترده در این شهر دهها تن را بازداشت کرد.
اما تظاهرات پس از تبرئه ویلسون به شهر فرگوسن محدود نشد و به سایر شهرهای آمریکا نیز سرایت کرد. پایگاه الکترونیکی دویچهوله آلمان گزارش داد، اعتراضات در فرگوسن به ۱۷۰ شهر دیگر امریکا از جلمه میشیگان، جورجیا، لس انجلس، نیویورک، ایلینوی و... هم کشیده شد. بر اساس این گزارش، در این شهرها مسدود شدن خیابانها رفت و آمد خودروها را با اختلال شدید مواجه ساخت یا به طور کامل متوقف کرد. در جریان این تظاهرات ده ها نفر بازداشت و عده ای نیز زخمی شدند. گزارش ها حاکی از آن است که پلیس آمریکا برای سرکوب معترضان از گاز اشک اور و اسپری فلفل استفاده کرده است.
خشم خانواده قربانی از بی عدالتی دادگاه
پس از اینکه هیات منصفه ویژه دادگاهی در ایالت میسوری آمریکا اعلام کرد علیه یک افسر پلیس که به قتل یک نوجوان سیاهپوست متهم شده، اعلام جرم نخواهد کرد و این مامور پلیس برای دفاع از خود اقدام به تیراندازی کرده است. خانواده مایکل بروان از این حکم ابراز تعجب و نارضایتی کرده و آن را ناعادلانه خواندند. پدر مایکل به شبکه خبری ان بی سی گفت از تصمیم هیات منصفه مبنی بر عدم محاکمه پلیس "خرد" شده است. در حالی که رابرت مککالا، دادستان ایالت میسوری مدعی شد دلیل اتخاذ چنین تصمیمی از سوی هیئت منصفه، عدم شواهد کافی دال بر وقوع جرم بوده است و هیئت منصفه طی برگزاری ۲۵ جلسه، این پرونده را به دقت بررسی کرده و اظهارات ۶۰ شاهد را شنیدند. اما بی بی سی به نقل از شاهدان محلی گزارش داد، که مایکل براون در زمان حادثه دستانش را ظاهرا به نشانه تسلیم بالا گرفته بود که هدف اصابت گلوله قرار گرفت. آنتونی گری، وکیل مدافع خانواده براون نیز اعلام کرد، دادستانی عمدا شواهد را طوری ارائه کرده تا علیه دارن ویلسون اعلام جرم نشود. از سوی دیگر، ویلسون در مصاحبه با یک شبکه خبری گفت که عذاب وجدان ندارد. مادر بروان در واکنش ضمن توصیف این اظهارات به «حرمت شکنی» گفت این سخنان مانند نمک بر زخمی عمیق است. در همین حال، نیویورک تایمز گزارش داد، مک کولچ که دادستان این پرونده بود، هیچ اقدامی در جهت رسیدگی به پرونده «دارن ویلسون» پلیس قاتل «مایکل بروان» انجام نداده و تنها این را به عهده هیئت منصفه دادگاه میسوری گذاشت تا با چشم پوشی و گذر سریع از مساله، تصمیمی برای محکومیت ویلسون گرفته نشود.
بی عدالتی ریشه دار
تقریبا اکثر کارشناسان و رسانه ها و حتی برخی مقامات آمریکا اعلام کرده اند، که ناآرامی های چند روز اخیر بیشتر از اینکه در اعتراض به تبرئه قاتل یک سیاه پوست باشد واکنش به تبعیض و بی عدالتی نژادی است. رویترز طی گزارشی با اشاره به اینکه فرگوسن نمایانگر اختلافات طبقاتی و نژادی آمریکا است، نوشت این بحران «یک بحران آمریکایی است که ریشه در برده داری نژاد پرستانه و نژاد پرستی نهادی دارد.» پایگاه الکترونیکی شبکه خبری سیانان نیز طی گزارشی نوشت: « اما این دیوانگی ملی فقط مربوط به تصمیم یک هیئت منصفه درباره یک پرونده تیراندازی نمیشود. برای بسیاری از معترضان مرگ مایکل براون، نوجوان سیاهپوست غیرمسلح _ و عدم کیفرخواست برای افسری که به او شلیک کرد_ نمادی از بیعدالتی نژادی در امریکا است.» نیویورک تایمز هم با اشاره به اینکه مردم فرگوسن پلیس را به عنوان یک نیروی اشغالگر می شناسند، نوشت: «این مساله در سراسر آمریکا دیده میشود و قتل سیاه پوستان جوان توسط پلیس سفید پوست آمریکا صورت معمولی در زندگی آمریکاییهای آفریقایی تبار است. گزارشی ماه گذشته از «پروپابلیکا» منتشر شد که نشان میداد خطر قتل مردان جوان آفریقایی تبار در آمریکا بوسیله تیراندازیهای پلیس طی سال های اخیر 21 برابر مردان سفید پوست هم سن و سال آنهاست.»
روزنامه آلمانی «ویرتشافتز ووخه» نوشت: فرگوسن به آزمونی سخت برای جامعه امریکا تبدیل میشود...ریشههای این دلسردی بسیار عمیقتر است و به چشم انداز تیره و تار اقتصادی جمعیت سیاهپوست در جامعه امریکا بر میگردد.» وجود بی عدالتی نژادی در آمریکا در حدی است که حتی رئیس جمهور این کشور نیز به آن اذعان کرد. باراک اوباما روز چهارشنبه طی سخنرانی با اشاره به حوادث فرگوسن گفت:« میدانم که بسیاری از مردم از این تصمیم (حکم برائت پلیس) ناراحت هستند. اما این ناامیدی که ما شاهدش هستیم درباره یک حادثه خاص نیست. آنها ریشه عمیقی در بسیاری از جوامع رنگین پوست دارند که حس میکنند قوانین ما همواره غیر منصفانه اجرا میشود. » وی در ادامه افزود: « قوانین همیشه یکدست یا عادلانه نیستند. . . این مشکل تنها مختص شهر فرگوسن نیست، این مشکل مربوط به امریکاست.»
اعتراض جهانی به بی عدالتی نژادی آمریکا
حوادث اخیر در آمریکا و سرکوب تظاهرات مردم با واکنش گسترده بعضی کشورها و سازمان های بین المللی مواجه شده است. شورای حقوقبشر سازمان مللمتحد روز جمعه با انتشار گزارشی از خشونت پلیس، نحوه بازجوییهای انجام شده توسط سربازان ارتش و شرایط زندانهای آمریکا اعلام نگرانی کرد. بر اساس گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، کمیته ضدشکنجه سازمان ملل برای اولین بار گزارشی منتشر کرده که در آن وضعیت حقوقبشر از سال 2006 مورد بررسی قرار گرفته است؛ در این گزارش نسبت به خشونت نیروهای پلیس و به خصوص رفتار خشونتآمیز پلیس با سیاهپوستان و هیسپانهای شیکاگو اظهار نگرانی شده است. روسیه نیز با صدور بیانیهای از وجود مشکلات بزرگ داخلی در زمینه حقوقبشر در آمریکا خبر داد. به گزارش فارس، وزارت خارجه روسیه روز سهشنبه در واکنش به اعتراضات جاری در خیابانهای شهر فرگوسن در ایالت میسوری آمریکا و درگیری مجدد پلیس با مردم با صدور بیانیهای اعلام کرد: خشونتهای جاری در شهر فرگوسن نشان میدهند که آمریکا دارای مشکلات بزرگ داخلی در زمینه رعایت حقوق بشر است.» در این بیانیه همچنین آمده است: «اتفاقات اخیر فرگوسن نشانه و سیگنال بسیار نگرانکننده جدیدی خطاب به مقامات آمریکایی است که بیانگر آن است که سرانجام زمان آن فرا رسیده که مشکلات بزرگ داخلی این کشور در زمینه رعایت حقوقبشر حل شود.»